Ceyhun’un Aral’a döküldüğü noktada, kızıla çalan uçsuz bucaksız toprakları ve güneş yanığı tenli insanlarıyla Hârezm, varlığını asırlardır sürdüren medeniyetler beşiğidir. Hive, İslam’la tanıştıktan sonra İslam medeniyetinin bir beşiği hâline gelen Hârezm’in en önemli şehirlerinden biriydi. Ceyhun Irmağı’nın batısında, Karakum Çölü’nün ortasında, İpek Yolu güzergâhında kurulu bu şehir, zengin yeraltı kaynakları ve ticaret yollarına hâkim konumu nedeniyle çok geçmeden Rusların dikkatini çekti.
Coğrafî özellikleri sebebiyle müstahkem bir şehir olma avantajına sahip olan Hive, ilme ve tekniğe değer veren dirayetli hanları sayesinde ilk zamanlar Ruslar karşısında önemli başarılar kazanabildi. Fakat güçlü hükümdarlardan yoksun kaldığı ve diğer hanlıklarla mücadele ettiği için bu başarılarını uzun süre devam ettiremedi. Yine de hanlıklar içinde Rusları en çok uğraştıran devlet olduğundan ayrı bir yere sahiptir. Hive Hanlığı (1511-1920) adlı kitabında devletin siyasî tarihi, ordu teşkilatı, iktisadi düzeni ve kültürel hayatı hakkında önemli bilgiler veren Murat Özkan, kuruluşundan yıkılışına kadar geçen sürede yaşanan önemli olayları ustaca yorumlayarak okuyucuyla buluşturuyor.
Murat Özkan Kimdir?
2009 yılında Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ordu Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nden mezun oldu. Aynı yıl Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Genel Türk Tarihi Bilim Dalı’nda yüksek lisans eğitimine başladı. 2011 yılında Ordu Üniversitesi Tarih Bölümü’ne Araştırma Görevlisi olarak atandı. 2012 yılında “87/5 Numaralı Rusya Ahkâm Defteri’nin Transkripsiyonu ve Değerlendirmesi (s. 1-95)” tez çalışmasıyla bilim uzmanı olmaya hak kazandı. 2013 yılında Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Ana Bilim Dalı’nda başladığı doktora eğitimini, 2017 yılında hazırladığı “Çarlık Rusyası’nın Türkistan’ı İşgalinde Bir Rus General: Mihail Dimitrieviç Skobelev” adlı teziyle tamamladı. 2015-2016 yılları arasında doktora çalışmalarını yapabilmek amacıyla Rusya Ural Federal Üniversitesi’nde misafir araştırmacı olarak görev yaptı. 2020 yılında Doçent unvanını aldı. Hâlen Ordu Üniversitesi Tarih Bölümü’nde görev yapan Özkan, Rusça ve İngilizce bilmektedir.
