Maxime Rodinson kimdir? Maxime Rodinson hayatı ve biyografisi nedir?

26 Ocak 1915’te Paris’te doğdu. Ailesi Rusya’dan Fransa’ya göç etmiş, “Polonya asıllı Yahudi, komünist, radikal, işçi” olarak tanıtılmaktadır. Rodinson, ailesinin yoksul olması sebebiyle okula gidemediğinden on üç yaşında iken kendini yetiştirmek için ödünç kitaplar buluyor, ücret istemeyen öğretmenlerden yararlanıyordu. Bu sırada Ortadoğu dillerine merak sardı. 1932’de Paris’teki Ecole des Languages Orientales’in imtihanlarını kazanarak burada eski Habeş dili, eski Güney Arabistan dilleri, Türkçe, Yakındoğu antropolojisi ve sosyoloji eğitimi aldı. 1937’de Caisse Nationale de la Recherce Scientifique’e girerek İslâmoloji okumaya başladı; komünist partiye katılması da bu yıllara rastlar. 1939’da II. Dünya Savaşı çıktığı sıralarda askere alındı.

Askerliği sırasında Fransa’nın “Özgür Polonya” ile yaptığı anlaşma gereği Beyrut’taki Polonyalıları almaya giden askerler arasında Haziran 1940’ta Beyrut’a gönderildi. Aralık 1940’ta terhis olunca Ortadoğu’da kaldı. Bir Fransız profesörün yardımıyla Sayda’ da Müslümanlara ait bir ortaokulda bir süre Fransız dili ve edebiyatı öğretmenliği yaptı. Sayda ’da tanıdığı bir arkeolog aracılığıyla Beyrut’taki Hür Fransız Antik Kalıntılar Servisi’nde görev aldı. 1941’in sonlarında Ortadoğu’nun çeşitli yerlerini gezdi. 1942’de Lübnan ve Suriye komünist partileriyle temas kurdu, komünist dergilerinde yazılar yazdı. Şam’daki Fransız Enstitüsü’nde görev alması sayesinde hem İslâm hakkındaki bilgilerini genişletti, hem de Nazi işgali altında olan Fransa’daki Yahudi kıyımından kurtuldu. Fransa’da kalan ebeveyni Auschwitz’deki (Polonya) Yahudi kampında öldü.

1948’de Paris’e dönünce Bibliothèque Nationale’in İslâmî eserler bölümünde çalışmaya başladı. 1955’te Ecole Pratique des Hautes Etudes’de kendisi gibi komünist olan hocası Marcel Cohen’in yerine klasik Habeş dili öğretmenliğine tayin edildi. Kurumsallaşmış Marksizm’e karşı çıktığı ve örgütlenmiş bir Marksist grupla birlikte çalışmayı reddettiği için kendisini bağımsız Marksist olarak niteleyen Rodinson bir partiye bağlanmakla bir dine bağlanmak arasında fark olmadığına inanmaktaydı. Bu aynı zamanda onun ateistliğinin bir yansıması idi. 1981’de British Academy’nin muhabere üyesi beratını, 1985’te Fransız Şeref ödülünü alan Rodinson 23 Mayıs 2004’te Paris’te öldü.

Rodinson kendini şarkiyatçı olmaktan çok sosyal tarihçi olarak tanımlar. Marksist ideolojisi onu, diğer şarkiyatçıların yaptığı gibi Doğu’yu inançları ve Hristiyanlıkla karşılaştırılması bakımından değil ekonomik ve sosyal tarih açısından incelemeye yöneltmiştir. Ailesi Naziler tarafından öldürülmesine rağmen bir İsrail fanatiği olmamış, Filistin halkının devlet kurma hakkını savunmuş, bu tavrı ölümünden sonra Arap yazarlarınca takdirle anılmıştır. Rodinson çok yönlü bir ilim adamı olup eski Arap dilleri ve Semitik filolojiyle ilgili değişik konular, Gondar’da büyü âyinleri ve ritüelleri, Ortaçağ’da Arap mutfağı, halifeler devrinde ekonomik hayat, oryantalizm tarihi, ideoloji teorisiyle ilgili sorular ve XX. yüzyılda Arap milliyetçiliği gibi hususlar üzerinde çalışmıştır.1

Maxime Rodinson Eserleri